Taak Risico Analyse (TRA)
Risico: Uitvoeren van werkzaamheden met verhoogd risico
Beschrijving: Bepaalde werkzaamheden kunnen een verhoogd risico met zich meebrengen, waarbij de effecten op de gezondheid en welzijn van medewerkers zeer nadelig kunnen zijn en ernstig-, of blijvend letsel kunnen veroorzaken of de dood tot gevolg kunnen hebben. Om deze risico’s te kunnen beheersen en de juiste maatregelen te kunnen treffen, zijn een aantal essentiële stappen noodzakelijk. Hierbij kan gebruik worden gemaakt van methodieken en beschikbare hulpmiddelen in de branche, zoals het opstellen van een Taak Risico Analyse.
Op een taak risicoanalyse formulier zullen minimaal de kolommen Activiteit, Risico en Beheersmaatregel opgenomen moeten zijn.
Een Taak Risico Analyse dient in stappen te worden uitgevoerd:
- Verdeel de taak/werkzaamheden onder in logische activiteiten, en schrijf ze in chronologische volgorde in de kolom Activiteit.
- Bepaal per activiteit denkbare en reële risico’s en schrijf ze op in de kolom Risico’s, en classificeer het risico
- Stel voor elk risico één of meerdere beheersmaatregelen vast waarmee het risico wordt geëlimineerd of beheersbaar wordt. Denk daarbij aan de bronaanpak. Schrijf de beheersmaatregelen op in kolom Beheersmaatregelen. Classificeer het restrisico.
Maatregelen medewerker
Voor u begint
Met de analyse kan pas worden begonnen als de taak is opgesplitst in een aantal elementaire stappen. Elke stap is een chronologisch onderdeel van de taak. Elke stap dient te worden gedefinieerd of omschreven met een ‘doe-zin’. Hierbij wordt omschreven ‘wat’ er wordt uitgevoerd en niet ‘hoe’ de stap wordt uitgevoerd.
De opsplitsing in elementaire stappen mag niet te klein (te gedetailleerd) of te groot (te algemeen) zijn. Dit vormt meestal het grootste probleem bij de opsplitsing. Een goede opsplitsing van een taak kan wel zo’n tien tot vijftien onderscheiden stappen bevatten. Een gedetailleerde opsplitsing is vaak niet noodzakelijk, terwijl bij een te algemene opsplitsing bepaalde aspecten van een taak verloren gaan die aanleiding tot niet-onderkende ongewenste risico’s zouden kunnen vormen. Als het aantal taakstappen te groot wordt, moet de taak worden opgesplitst in deeltaken.
De inventarisatie van de uit te voeren activiteiten en risico’s kan het beste vooraf op de werkplek worden uitgevoerd.
Herkennen van de arbeidsrisico’s
- Het werk zelf:
Hier gaat het om de aard van de werkzaamheden die zullen moeten worden uitgevoerd. Daarbij valt te denken aan industrieel schoonmaken of het verplaatsen van een hijslast, graafwerkzaamheden, het werken met elektriciteit of in de omgeving van radioactieve bronnen. Hebben we te maken met kort-cyclisch werk of is het werk fysiek zwaar belastend?
De werkplek: Daarbij kunnen we bijvoorbeeld denken aan werken in besloten ruimten of het werken op hoogte. Is de werkplek toegankelijk en welke bewegingsruimte hebben we tijdens de uitvoering van het werk, en ten slotte, waar kunnen we de vluchtwegen vinden, en hoe kan bij een noodsituatie hulp worden geboden, en of de juiste hulpmiddelen beschikbaar zijn
De werkplekomgeving: Hoe ziet de werkplekomgeving eruit? Met wat voor een soort bedrijf/fabriek/installatie hebben we te maken? Wordt er boven/onder/voor/achter of naast tegelijkertijd ander werk uitgevoerd? Hebben we te maken met verkeer en wat voor soort verkeer houdt zich op bij de werkplekomgeving? Is er sprake van materiaalopslag?
De werkcondities: Hoe is het tijdens de uitvoering van de werkzaamheden met het weer gesteld? Met welke producten hebben we te maken? Hoe is het in de directe omgeving gesteld met bijvoorbeeld verlichting, geluid, temperatuur, lucht?
De complexiteit: Met welke aantallen mensen wordt het werk uitgevoerd en zijn dat medewerkers van één of meer aannemers? In hoeveel tijd moet het werk worden uitgevoerd? Is het een bestaand of een nieuw project dat moet worden uitgevoerd? Wat zijn de taakfactoren en welke persoonlijke factoren spelen daarbij een rol?
In deze fase van de taakanalyse moet aandacht besteedt worden aan deze verschillende risico’s die:
- actueel zijn bij de uitvoering van de stap zelf;
ontstaan bij het uitvoeren van de desbetreffende stap en die zich dan of daarna kunnen voordoen;
ontstaan als de volgorde van de stappen niet in acht wordt genomen;
kunnen ontstaan in ongunstige/onverwachte omstandigheden.
Een taak risicoanalyse kan het best worden opgesteld samen met medewerkers die bij de voorbereiding en uitvoering betrokken zijn en deskundigheid hebben op de activiteiten en op de hoogte zijn van de installatie risico’s. Per deelactiviteit kan iedereen input leveren en elkaar bevragen op mogelijke gevaren. Vervolgens worden de risico’s geëvalueerd en geclassificeerd. Hiervoor kunnen de gebruikelijke methodieken gebruikt worden of met behulp van een risicomatrix worden bepaald.
Nadat alle risico’s benoemd en geëvalueerd zijn, kunnen de beheersmaatregelen bepaald worden. Van belang is hierbij dat de arbeidshygiënische strategie wordt gevolgd en de meeste effectieve maatregel wordt gekozen om het risico te verlagen, bij voorkeur de gevarenbron geheel wegnemen.
Taakrisico analyse voorafgaand en bij het uitvoeren van de werkzaamheden
- De TRA is onderdeel van de werkvergunning en dient door de verstrekker van de vergunning met de houder te worden doorgenomen. De verstrekker overtuigd zich ervan dat de houder de risico’s begrepen heeft, welke maatregelen er al genomen zijn en welke maatregelen van hem worden verwacht.
- De houder neemt met al zijn uitvoerenden de werkvergunning en de TRA op de werkplek door en voert nog een gezamenlijke LMRA uit, waarbij gecontroleerd wordt of alle beheersmaatregelen aanwezig en actief zijn, en dat iedereen ze begrepen heeft en toepast.
- Als de beheersmaatregelen om bepaalde redenen niet meer functioneren of kunnen worden toegepast, worden de werkzaamheden gestaakt totdat er weer een veilige, beheerste situatie is.
Maatregelen organisatie
- Beschikbaar stellen en communiceren van de (installatie-) RI&E
- Medewerkers trainen in het herkennen van gevaren bij uitvoering van activiteiten
- Medewerkers trainen in het opstellen en gebruiken van TRA’s
- Procedures en werkinstructies opstellen hoe een veilige werkplek kan worden gecreëerd
Info arbodeskundigen
Arbeidsomstandighedenwet
Artikel 5 Inventarisatie en evaluatie van risico’s
- Artikel 8 Voorlichting en onderricht
Hulpmiddelen (bedrijfsspecifiek)
- TRA formulier
- Risico classificatie methodiek of risicomatrix
- RI&E
- Checklist of beslismodel voor opstellen TRA
Activiteiten met verhoogd risico
- Betreden besloten ruimten
- Heetwerk met risico op brand of verbranding
- Stralingswerkzaamheden
- Werken op hoogte
- Hijswerkzaamheden
- Graafwerkzaamheden
- Werkzaamheden in een ATEX gezoneerd gebied
- Werken in de nabijheid van onder spanning staande delen
Reageren?