Maatregelen organisatie bij werken in besloten ruimten

Risico: Werken in besloten ruimten

Een besloten ruimte is:

  • een gesloten of deels open omgeving met een al dan niet vernauwde toegang;
  • een gebrekkige of slechte natuurlijke ventilatie;
  • die niet ontworpen is voor het verblijf van personen;
  • en waar activiteiten plaatsvinden die risico’s met zich meebrengen op het gebied van veiligheid, gezondheid en welzijn.

Er is in ieder geval sprake van:

  • gevaar voor verstikking indien de atmosfeer minder dan 18 volumeprocent zuurstof bevat;
  • gevaar voor bedwelming of vergiftiging indien de concentratie van de betreffende stoffen in de atmosfeer hoger is dan de gezondheidsgrenswaarden;
  • gevaar voor brand of explosie als de concentratie van brandbare gassen of dampen hoger is dan 10 volumeprocent van de onderste explosiegrenzen, of als de concentratie van zuurstof hoger is dan 21 volumeprocent;
  • gevaar voor elektrocutie.

Maatregelen organisatie bij werken in besloten ruimten 

Beleid en algemene voorwaarden:

  • Besloten ruimtes zijn gedefinieerd en gemarkeerd.
  • Iedereen betrokken bij een entree is getraind en geïnformeerd.
  • Besloten ruimten worden alleen betreden indien de benodigde hoog risico vergunningen verstrekt zijn.
  • Tijdens het betreden en werken in een besloten ruimte is een mangatwacht aanwezig.
  • De condities in de besloten ruimte mogen geen onmiddellijk gevaar voor leven of gezondheid opleveren.

Veiligstellen

Zorg dat de besloten ruimte productvrij en schoon wordt opgeleverd voor aanvang van de werkzaamheden. Zorg dat de besloten ruimte aantoonbaar veiliggesteld is door middel van Lock Out, Tag Out, Try Out.

Metingen

De metingen moeten uitgevoerd worden door een gekwalificeerde persoon. Voor gasmetingen (Ex-Ox-Tox) is dat een persoon in het bezit van een certificaat Gasmeten conform de SSVV Opleidingen Gids of gelijkwaardig, en op de hoogte zijn van de gevaren van bedoelde ruimten als van de van toepassing zijnde meetmethoden en het vaststellen van noodmaatregelen.

Voor entree in een besloten ruimte moeten tenminste de volgende metingen verricht worden:

  • Zuurstofconcentratie: 21% +/- 0.5% voor entree zonder onafhankelijke ademlucht. Elke afwijking van 20,9 moet onderzocht worden.
  • Afwezigheid van explosieve atmosfeer: <10% van de onderste explosiegrens (max. 10 % LEL: Lower Explosive Limit); Er wordt vanuit gegaan dat er geen explosieve atmosfeer (0%) aanwezig is, elke afwijking moet daarom onderzocht worden en vastgelegd worden in de TRA.
  • Concentratie van te verwachten gassen, dampen of stoffen niet hoger is dan de helft van de grenswaarde.
  • De WBGT-waarde (Wet Bulb Globe Temperature), als er sprake is van werken onder warmtebelasting (zie tabel referentiewaarden bij blootstelling aan warmte en hitte); Omgevingstemperatuur moet onder 40 graden Celsius zijn.
  • De metingen moeten zo kort mogelijk voor de entree uitgevoerd worden.
  • Regelmatig herhaald worden tijdens de entree als niet continu gemeten wordt.
  • Herhaald worden alvorens de besloten ruimte opnieuw binnen te gaan, als deze onbeheerd is achtergelaten.

Reddingsplan

Stel een op de situatie toegespitst reddingsplan (procedure) op en draag zorg voor:

  • de bijbehorende middelen en mensen;
  • duidelijke afspraken over de procedure van redding voor de desbetreffende besloten ruimte;
  • de aanwezigheid ter plekke van al datgene, dat volgens het reddingsplan nodig is om te redden uit de desbetreffende besloten ruimte.

Werkvergunning

Voor betreding dient een hoog risico werkvergunning verstrekt te worden waarin de wijze en frequentie van metingen vast wordt gelegd. 

Toezicht

De werkvergunninghouder is er verantwoordelijk voor dat vooraf de werkvergunning en TRA worden besproken met alle uitvoerenden, een LMRA wordt uitgevoerd en regelmatig toezicht op de werkzaamheden wordt gehouden.

Voor aanvang en/of gedurende de werkzaamheden in de besloten ruimte:

  • Altijd een gekwalificeerde mangatwacht in de directe omgeving van de toegang tot de besloten ruimte zodanig dat er voortdurend met de uitvoerenden gecommuniceerd kan worden; De mangatwacht moet in het bezit zijn van een certificaat Buitenwacht conform de SSVV Opleidingen Gids, of aantoonbaar een bedrijfsinstructie mangatwacht gevolgd hebben.
  • Spreek aan de hand van een checklist met de mangatwacht af wat hij controleert.
  • Bepaal taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden van de mangatwacht.
  • Installeer extra ventilatie en zorg voor toevoer van schone lucht als de zuurstofconcentratie lager is dan de grenswaarde. Het gebruik van onafhankelijke adembescherming is pas toegestaan als alle alternatieven volledig zijn benut (arbeidshygiënische strategie).
  • De besloten ruimte dient te zijn voorzien van onafhankelijke verlichting (op veilige spanning). Bij ontbreken hiervan moet de medewerker over een goed werkende draagbare (zak-)lamp beschikken.
  • Plaats een markering en waarschuwingsbord bij de toegang tot de besloten ruimte.
  • Ventileer de ruimte gedurende de werkzaamheden (indien noodzakelijk) zodat de betreffende gevaarlijke stoffen en dampen te allen tijde beneden de desbetreffende gezondheidsgrenswaarden blijven.
  • Beoordeel of de voorgeschreven ventilatie/afzuiging voldoende is en of extra persoonlijke (adem)bescherming noodzakelijk is.
  • Zorg dat de medewerkers geschikte blusmiddelen binnen handbereik hebben bij las-, slijp-, en snijwerkzaamheden, open vuur of wanneer er vonkgevaar bestaat.
  • Als gebruik van accugereedschap niet mogelijk is, moet het materiaal opgenomen zijn in een zogenaamde SELV-keten (Safety Extra-Low Voltage), of wanneer ook dat niet mogelijk is, in een zogenaamde S-keten. Bij de toepassing van S-ketens (scheidingstrafo) mag slechts één toestel in de keten opgenomen zijn, waarbij dit toestel van klasse II moet zijn. Handlampen mogen niet opgenomen zijn in een S-keten. In geleidende besloten ruimten moet elektrisch materieel dubbel worden geïsoleerd. Extra aandacht is nodig voor plaatsen en gebruik van apparatuur en isolatie van delen die tijdens het gebruik in de hand worden gehouden. Als het gebruik van veilige spanning niet mogelijk is, raadpleeg dan een installatieverantwoordelijke.
  • Geef medewerkers instructie en voorlichting over werken in besloten ruimten.
  • Bepaal wie het werk in de besloten ruimte gaan uitvoeren. Beperk het aantal personen in een besloten ruimte tot het strikt noodzakelijke, maar vermijd alleen werken in de ruimte.
  • Markeer de ruimte als ‘besloten ruimte’ en voorzie de ingang van een registratielijst waarop de personen staan vermeld die in de ruimte aanwezig zijn.
Maatregel voor: 
Werkgever
Maatregel status: 
Overeenstemming tussen werknemers en werkgeversOvereenstemming tussen werknemers en werkgevers
Tips: 
Datum: 
2 februari 2012
Revisie informatie: 
revisie 05/11/2020
randomness